Budowa domu - Technologia, ergonomia, bezpieczeństwo

Podejmując decyzję o budowie własnego domu musimy wziąść pod uwagę jego lokalizację. Ma na to wpływ wiele istotnych czynników które zadecydują o rodzaju konstrukcji, technologii obiektu, jego energooszczędności i trwałości co wiąże się z właściwym doborem materiałów murarskich, izolacyjnych, pokryć dachowych, instalacji oraz sposobie realizacji projektu.

System jakim będzie budowany dom, zależy od tego kto będzie budował i nadzorował wznoszenie obiektu.Tutaj jest do wyboru kilka opcji.

Budowa z jednym wykonawcą

Powierzenie inwestycji doświadczonej i fachowej firmie budowlanej pozwala na znalezienie jak najlepszych i najbardziej optymalnych rozwiązań dla realizowanego projektu, nie wymaga osobistego zaangażowania w stopień skomplikowania robót czy technologii, dając możliwość kreowania własnych implikacji dostępnych materiałów oraz sposobu ich zastosowania.

System kontraktowy

Zlecanie kolejnych etapów ekipom budowlanym wiąże się z nadzorem wykonywanych prac i płynnością realizacji przedsięwzięcia. Decydując się na rolę jako inspektor budowy i zapewniając dostawę wszystkich materiałów ważna jest teoretyczna znajomość wybranej technologii oraz materiałów wykorzystywanych w projekcie. Istotnym czynnikiem jest umiejętność porównywania wykonanych prac z istniejącym projektem.

Sposób gospodarczy

Wiąże się z samodzielnym wykonywaniem prac oraz kontrolą jakości i postępu robót. Często jednak ogranicza co do możliwości zastosowania niektórych technologii czy konstrukcji, sprowadzając do użycia rozwiązań, materiałów oraz sposobu ich wykorzystania do jak najprostszych i powszechnie znanych.

Po wybraniu lokalizacji domu następuje dostosowanie projektu, analiza konstrukcji, kosztorys i dobór właściwych materiałów. Na tym etapie decydujemy o technologii budowy ścian, izolacji termicznej i akustycznej, paroprzepuszczalności, nasiąkliwości, mrozoodporności oraz trwałości i wytrzymałości obiektu.

Izolacja termiczna Współczynnik przenikania ciepła „U” ma decydujący wpływ na dobór materiału użytego na budowę ścian i termoizolację budynku. Przyjęta wartość racjonalna współczynnika „U” wynosi 0,23-0,25 W/(m2K). Wybierając materiał na ściany, dobieramy sposób docieplenia budynku jednoczesnie biorąc pod uwagę akustykę budynku.

Izolacja akustyczna - W zależności od lokalizacji budynku poziom hałasu na zewnątrz jest istotnym elementem który należy uwzględnić przy doborze grubości ścian,technologii ich budowy, rodzaju izolacji akustycznej, oraz ilości i jakości okien.

Paroprzepuszczalność - Wpływającą korzystnie na mikroklimat i pozytywną cechą dla pomieszczenia jest paroprzepuszczalność powierzchni ścian, dociepleń, tynków oraz materiałów użytych do dekoracji i wykończenia domu. Trafny dobór materiałów ma decydujące znaczenie na prawidłową wentylację i cyrkulację powietrza.

Nasiąkliwość - Szczególnie ważny element przy wyborze materiału na elewację budynku w oparciu o rodzaj i teksturę tynku, docieplenia budynku i wykończenie.

Mrozoodporność - Materiały budowlane mają określoną wytrzymałość mrozoodporną wyrażoną w cyklach. Minimalną wartością jest 20 cykli.

Technologia i ergonomia

W zależności od preferencji, typu projektu, materiałów które zamierzamy użyć przy budowie domu oraz właściwości termicznych budynku jakie chcemy osiągnąć na podstawie współczynnika przenikania ciepła „U” stosownie do oporu przenikania możemy zastosować trzy podstawowe technologie wznoszenia budynków.

Konstrukcja ściany przy użyciu pustaków ceramicznych.

• Ściana jednowarstwowa (rys.1),
• dwuwarstwowa (rys.2),
• trójwarstwowa (rys.3).

Pustak ceramiczny

Do budowy ściany jednowarstwowej najczęściej stosujemy zaprawę ciepłochronną. Zaprawa cementowo-wapienna jest używana przy stawianiu ścian dwu i trójwarstwowych dla zmniejszenia kosztów projektu.

Bloczek keramzytowy

Przy użyciu bloków keramzytobetonowych zasada budowy jest ta sama, jednak przy ścianach dwuwarstwowych stosowane jest docieplenie wełną plus tynk mineralny z pominięciem elewacji zewnętrznej, a ściana trójwarstwowa jest budowana z kilkunastocentymetrowych bloczków keramzytobetonowych a następnie wykończona tynkiem.

Bloczek wapienno-piaskowy (Ytong)

Wznoszenie budynku z silikatów (bloczków wapienno-piaskowych) odbywa się tak jak z pustaków ceramicznych z różnicą przy opcji ściany jednowarstwowej, która w tym przypadku wymaga ocieplenia np. metodą lekką mokrą z użyciem styropianu i tynku akrylowego.

Bloczek z betonu komórkowego

Budowa przy użyciu bloczków z betonu komórkowego pomija ściany trójwarstwowe a do docieplenia zastosowanie znajdują tynki wapienne, ciepłochłonne z cienkowarstwowym tynkiem mineralnym, ocieplenia metodą lekką mokrą styropianem z warstwą tynku akrylowego lub wełna mineralna i tynk mineralny.

We wszystkich wyżej wymienionych technikach wznoszenia obiektów ściany wewnętrzne najczęściej wykańczane są tynkiem cementowo-wapiennym, tynkiem gipsowym lub płytami gipsowo-kartonowymi.

Wykończenie elewacji zewnętrznej jest zależne od indywidualnego projektu i gustu. Może to być np. płytki klinkierowe, cegła klinkierowa (przy budowie ściany dwu i trój-warstwowej jako zewnętrzna warstwa), tynk cementowo-wapienny, tynk ciepłochłonny wykończony mineralnym tynkiem cienkowarstwowym, ocieplenie metodą lekką mokrą: styropian i tynk akrylowy lub wełna i tynk mineralny.

Rodzaj zastosowanych materiałów budowlanych i prawidłowa konstrukcja ścian z uwzględnieniem przegród i przestrzeni śródkomorowych umożliwia utrzymanie stabilnej temperatury wewnątrz budynku poprzez zatrzymanie ciepłego powietrza dzięki masywnym ścianom zewnętrznym i ciągłej cyrkulacji pomiędzy zewnętrzną a wewnętrzną częścią przegrody. Róznice temperatur powodują ciągły przepływ strumienia ciepła co przy stałej temperaturze ogrzewania pomieszczenia wskazuje na dobre właściwości dyfuzyjne ściany.

Bezpieczeństwo i trwałość

Najważniejszniejszym elementem każdej konstrukcji jest zapewnienie bezpieczeństwa i ochrony życia.Warto zwrócic uwagę przy doborze materiałów na ich odporność na ogień, wodę, zmienne warunki klimatyczne a nawet coraz częściej występujące klęski żywiołowe.

W czasie pożaru budynek z ceramiki, keramzytobetonu, silikatów czy betonu komórkowego będzie odporny na ogień podczas gdy budynek drewniany nasączony preparatami antyogniowymi tylko chwilowo wytrzyma zmagania z płomieniami.

Należy wziąść pod uwagę, że izolacja z wełny mineralnej lub szklanej jest o wiele bardziej trwała i bezpieczniejsza niż styropian i poliuretan który w bardzo wysokich temperaturach przy powstaniu pożaru zamienia się w płonące krople i rozprzestrzenia ogień.

Zalane wodą budynki murowane zazwyczaj wymagają dokładnego wysuszenia i w zależności od rodzaju izolacji termicznej czasami jej całkowitej lub częściowej wymiany. Domy drewniane i szkieletowe muszą być rozebrane do konstrukcji i odbudowane na nowo.

Wiatr i trąby powietrzne są poważnym zagrożeniem dla budynków szkieletowych. Prędkość wiatru 180 km/h może spowodować bardzo poważne uszkodzenia, a przy trąbie powietrznej o prędkości 250 km/h - przestają istnieć.

Dla domów murowanych poważnym zagrożeniem jest dopiero huragan o predkości 400 km/h. Bardzo ważnym elementem jest stabilna i mocna konstrukcja dachu oraz jego ciężar. Warto zainwestować w dodatkowe łączniki na wieńcu spinającym konstrukcję i ciężka dachówkę ceramiczną. Dach jest jednym z najważniejszych elementów domu. Zabezpiecza go przed deszczem, wiatrem, zimnem, gorącem, i ogniem.

Opracowano:
Roman Zaleśny
P.H.U.B „Polski Dom”